Dom z werandą – klasyka ponad wszystko

Czy jest cos bardziej relaksujacego i romantycznego od spedzenia letniego popoludnia na werandzie, siedzac w wygodnym fotelu lub na domowej hustawce, popijajac ulubiona herbate lub kieliszek wina ?? Pewnie jest…  🙂 , ale czy nie bylo by cudownie tak wlasnie siedziec sobie beztrosko z rodzina i przyjaciolmi ? Zanim jeszcze zdecydowalismy sie na budowe domu, pytanie – dlaczego w Polsce tak niewiele buduje sie domow z weranda w amerykanskim stylu, rozbrzmiewalo w mojej glowie od dawna.

Zrodlo : National outdoor living construction company, Archadeck, 2013 marketing photography. Projects located in Boston, MA suburbs.

Weranda z zalozenia powinna byc przedluzeniem wnetrza naszego domu, pelniac funkcje miejsca odpoczynku na swiezym powietrzu, punku widokowego i obserwacyjnego. Powinna byc wizytowka wlascicieli domu i nawiazywac stylem do klimatu panujacego we wnetrzach. Nie ma bardziej sprzyjajacych warunkow do rodzinnych spedow, niz kameralna weranda z syto zastawionym stolem, wygodnymi krzeslami i cieplymi kocami. W takich okolicznosciach zapomniane historie, nabieraja nowego zycia, a rozwazanie o tym co bylo i bedzie jest czysta przyjemnoscia.

Taras – to najczesciej stosowane rozwiazanie w naszym rodzimym budownictwie. Pasuje niemal do kazdego projektu, najczesciej stanowi przedluzenie salonu i lagodne przejscie do ogrodu. Jego rozlozystosc jest wrecz nieograniczona, a mozliwosci zagospodarowanie ogromne. Jednak nie lada wyzwaniem dla kazdego, kto decyduje sie na budowe tarasu, jest wykorzystanie tak dodatkowej powierzchni, zeby byla praktyczna, uzyteczna i nie pelnila jedynie roli „wielkiej wycieraczki”.

Pamietam jak 9 lat temu, nasi przyjaciele budowali dom. W projekcie taras byl juz uwzgledniony. Zrobili wylewke, oblozyli kafelkami i tyle. Przez pierwsze dwa sezony na tarasie stala glownie suszarka z praniem, stolik i cztery krzesla. Po 40 minutach siedzenia na patelni, z delikatnym udarem mozgu, przenosilismy sie do domu albo na lezaki pod drzewo. W kolejnych sezonach nastapil progres. W pierwszej kolejnosci pojawila sie mosiezna parasolka, ktora niestety przegrala nierowna walke z pomorskim wiatrem. Druga pojawila sie markiza. Niestety po dwoch czy trzech sezonach, zmienila kolor, wygladala jak scierka do podlogi i gospodarze zdecydowali sie raz na zawsze zalatwic problem swojego tarasu.

Znalezli lokalna firme z kaszub, zajmujaca sie budowa drewnianych werand i gankow. Postawili przepiekna sosnowa werande, w kolorze jasnego orzecha. Problem deszczu, nadmiernego slonca i innych nie przewidzianych warunkow atmosferycznych zostal raz na zawsze zalatwiony. Przy ogrodowa weranda stala sie nagle dodatkowa przestrzenia, na ktorej w okresie wiosenno-letnio-jesiennym wszyscy domownicy i odwiedzajacy ich goscie siedza do poznego wieczora. Musze przyznac, ze nawet podczas ostro zacinajacego deszczu, na ganku nadal mozna siedziec i podziwiac zmieniajaca sie aure.

Moim zdaniem, weranda to miejsce rownie wazne jak salon, kuchnia czy lazienka. Naklad finansowy do jej zbudowania, jest oczywiscie mniejszy od zagospodarowania kuchni czy salonu, ale jako miejsce rodzinnego biesiadowania i przezywania pieknych chwil, nalezy sie jej wyjatkowe traktowanie. Ta dodatkowa przestrzen, oprocz walorow uzytkowych, stanowi ogromna ozdobe, szczegolnie domow budowanych w stylu tradycyjnym. Dlaczego wiec tak malo jest projektow z weranda w standardzie ? Pamietam mode jaka panowala u nas w kraju, na budowanie domow w „stylu palacykowo-rezydencyjnym”. Ogromna bryla, oparta na monumentalnych filarach o powierzchniach przekraczajacych 300 m2. Nie mozna wiec zarzucic nikomu, braku fantazji i polotu. Przeciez domy budowane za wielka woda, nie odbiegaja wielkoscia od naszych palacow. Moze chodzi o to, ze Polacy nie gesi, swoj jezyk maja i nie przystoi kopiowac cudzych tradycji ? Tylko czy to na pewno bylo by kopiowanie amerykanskich projektow? Raczej nie.

Wystarczy przejechac sie po naszych przepieknych polskich wsiach, gdzie w starych, przedwojennych domach ganek jest standardem, a weranda okala dom od strony ogrodu. Na szczescie rowniez w nowym budownictwie, mozna zaobserwowac entuzjastow budowania werand. Czy mozna wiec przyjac, ze weranda to nasza tradycja ? – mozna, ja przyjmuje taka wersje.

Oczywiscie, domy amerykanskie w pelnym tego slowa znaczeniu, pewnie nigdy nie stana sie bardziej popularne od naszych ojczystych projektow. Istnieje bowiem kilka znaczacych roznic zarowno w samym projektowaniu jak i wykonaniu.

Dach w domu amerykanskim jest jak mizeria – poszatkowany we wszystkich kierunkach, nieregularny, poprzecinany wykuszami, ogromnymi kominami . Pojecie dachu dwuspadowego, tak popularnego u nas, jest abstrakcyjne. Budowa tak nieregularnej powierzchni, znacznie podwyzsza koszty, zrozumiale jest wiec dlaczego u nas nie sa tak popularne. Kolejna zasadnicza roznica jest ksztalt domu, ktory w miazdzacej wiekszosci na rynku amerykanskim niczym nie przypomina naszych kwadratowych czy prostokatnych projektow. Wynika to glownie z technologii w jakiej buduja amerykanie, czyli konstrukcji szkieletowej. Temat technologii szkieletowej jest szerokim tematem, obiecuje, ze wroce i rozwine go. Charakterystycznym i wyrozniajacym budownictwo amerykanskie sa wykusze okienne, rozmieszczone nierzadko w kazdym pokoju. Na pewno kojarzycie hollywoodzkie filmy i sceny, w ktorych bohaterka siedzi na szerokim parapecie przy oknie wystajacym poza lico sciany i zalewa sie lzami z powodu zawodu milosnego. To sa wlasnie wykusze okienne. Okna w domach z za oceanu, czesto roznia sie od siebie wielkoscia, rodzajem. Po zewnetrznej stronie zabezpieczone okiennicami. Jednak najbardziej wyrozniajacym i wyznaczajacym styl amerykanski elementem jest opisana przeze mnie na wstepie weranda.

Przekonujac Was, ze weranda jest bardziej nasza niz ichniejsza pozwole sobie na przytoczenie historii, znanej za pewnie dla wiekszosci z was. Szukajac najstarszych wzmianek na temat budowania domow z weranda trafilam na dowod, ze to chyba amerykanie sciagneli pomysl na werandy od nas 🙂

Historia Stanow Zjednoczonych Ameryki, jako panstwa rozpoczela sie z koncem XVIII wieku. Tym czasem niejaki Stanislaw Witkiewicz urodzony w 1851 roku, malarz, architekt, pisarz, ojciec wybitnego malarza, pisarza, filozofa Stanislawa Ignacego Witkiewicza, juz w 1891 roku zaprojektowal swoj pierwszy dom” willa Koliba „z niewielka weranda od frontu. Stanislaw Witkiewicz stal sie tworca wlasnego stylu, zwanego Stylem Witkiewicza lub Stylem Zakopianskim, ktory stal sie podstawa dla nowoczesnej polskiej architektury narodowej opartej na tradycji Podhala.  Jedna z cech charakterystycznych budynkow w stylu Witkiewicza, byla wlasnie weranda, ulokowana na poludniowej czesci elewacji, zwana inaczej przylapem. Do tego doszly wielkie ozdobne kominy, duza ilosc wykuszy, ryzalitow i uskokow, rozmaitosc ksztaltow okien, ozdobne tarasy, ganki i wystawki.

Porownujac domy w stylu amerykanskim z domami zaprojektowanymi przez Stanislawa Witkiewicza, moim zdaniem, mozna dopatrzec sie wyraznego podobienstwa. Byc moze to daleko posunieta teoria, ale swiadomosc, ze weranda swoje pochodzenie zawdziecza Polakowi jest przyjemnym uczuciem 🙂

Dom w stylu amerykanskim   VS     Willa Koliba w Zakopanem

Dom w stylu amerykanskim    VS     Dom w stylu zakopianskim

Jednak wszystkie przyklady domow, zarowno tych w stylu zakopianskim jak amerykanskim sa mocno zwiazane historia i tradycjami jakie panuja w danym rejonie Polski czy Ameryki. Kazdy region ma swoj niepowtarzalny styl, czasami nie wielkie detale decyduja o tym, czy dom odzwierciedla prawdziwy charakter lokalnie przyjetych zasad architektonicznych.

Natomiast weranda jest elementem niemal ponad podzialami, trendami, zasadami jakie powinny panowac w danym rejonie. Jest jak by wyciagnieta dlonia w kierunku otwierania sie na wolna przestrzen. Miejscem mniej intymnym niz wnetrze nasze domu, na ktorym listonosz moze zostawic korespondencje, sasiadka ciasto, przyjaciel poczekac na ciebie az wrocic z zakupow. To naprawde wyjatkowe miejsce…

Wracajac do poczatku mojego postu i pytania – „ dlaczego w Polsce jest tak malo projektow domow z weranda”, postanowilam przyjrzec sie sprawie blizej. Przeszukujac propozycje rodzimych architektow, natrafilam na projekt, ktory przykul moja ciekawosc niemal od pierwszego spojrzenia. Projekt ” Malinowy „, autorstwa Pana Macieja Matlowskiego z biura projektowego MTM Styl, jest polaczeniem prostoty i tradycji w nowoczesnym wydaniu. Niewielki domek, niespelna 119 m2,  z przeznaczeniem dla 3-4 osobowej rodziny. Na stosunkowo niewielkiej powierzchni parteru, architekt zaplanowal naprawde spory salon ( niemal 40 m2 ) z otwarta kuchnia i niewielka lazienka. Na poddaszu 3 pokoje i lazienka. Co najwazniejsze w projekcie i przygotowanej wizualizacji na pierwszy plan wysuwa sie cudowna weranda z lagodnym zejsciem do ogrodu. Pierwsze o czym pomyslalam to brak wiatrolapu i dodatkowego pokoju na parterze, ale sam pomysl na domek jednorodzinny – trafiony.

Rzuty parter i poddasze

                                                                                      Zrodlo : MTM Styl

Projekt Malinowy w promocyjnej cenie kosztuje 2080 zl. Do tego firma MTM Styl oferuje kilka calkowicie bezplatnych dodatkow:

• Wycena pokrycia dachowego
• Wycena i dobor ogrzewania podlogowego
• Schemat rekuperacji
• Pomoc przy wyborze gruntowego i powietrznego wymiennika ciepla
• Poradnik doboru kolorow elewacji
• Rzut projektu w skali 1:500 – przydatny na etapie wykonania projektu zagospodarowania dzialki
• Zgoda autora na zmiany w projekcie
• BIOZ – plan bezpieczenstwa i ochrony zdrowia

Nie wiele sie zastanawiajac, zadzwonilam pod wskazany przy projekcie numer. Chcialam podpytac sie autora domu z weranda, czy powiekszajac projekt o dodatkowy pokoj, przykuchenna spizarke i wieksza lazienke na parterze, dom nie stracil by proporcji i zachowal swoj wyjatkowy urok. Po drugiej stronie sluchawki przywital mnie mily, spokojny glos osoby, ktora od pierwszej chwili, dawala poczucie rozmowy z profesjonalista. Pan Maciej bardzo dokladnie wytlumaczyl mi zalozenie i koncepcje, na bazie ktorej powstal dom z weranda. Zalozenie odzwierciedla dokladnie to, czego oczekiwalo by sie po takim projekcie – prosta bryla, dwuspadowy dach, otwarta przestrzen, wiejski klimat i przestronna weranda.  Po kilku bardzo milych rozmowach, udalo mi sie namowic Pana Macieja na probe powiekszenia domu kladac nacisk glownie na :

• Dodatkowy pokoj/gabinet na parterze
• Wieksza kuchnia ze spizarka
• Wieksza lazienka z prysznicem
• Ganek, pelniacy funkcje wiatrolapu
• Dodatkowe miejsce na garderobe przy glownej sypialni na poddaszu

Owocem kilku tygodniowej pracy Pana Macieja ( za ktora bardzo dziekuje ), jest projekt domu o powierzchni 175 m2 , ktory wydaje mi sie kwintesencja domu z weranda i spelnieniem wszystkich oczekiwac przyszlych inwestorow. Zaskoczyl mnie efekt koncowy jaki zostal osiagniety na podstawie zaledwie kilku rozmow telefonicznych. No coz, okazuje sie, ze jezeli trafimy na osobe kompetentna, profesjonalna z otwarta glowa na rozne pomysly, wychodzaca z inicjatywa do innych ludzi, mozna zrobic wszystko.

Czuje sie troche jak matka chrzestna tego projektu 🙂 Mam ogromna przyjemnosc przedstawic wam projekt domu Malinowy w powiekszonym, zmienionym formacie, ktory juz niedlugo pojawi sie na stronie biura MTM Styl . Nie znam dokladnej ceny projektu, ale bedzie ona zblizona do ceny za Malinowy.  Mam nadzieje, ze wszyscy amatorzy przydomowych werand docenia ta wersje domu z weranda. Jest naprawde wyjatkowa !

Nowy, premierowy projekt nazwano rownie smacznie jak poprzednika 🙂

Poziomkowy – w pelnej  krasie

Ganek od frontu

Rzuty parteru i poddasza

Projekt Poziomkowy to tradycyjny dom z uzytkowym poddaszem, ktory moze pelnic role zarowno budynku rekreacyjnego jak rowniez calorocznego. Drewniane wykonczenie elewacji w polaczeniu z czerwona dachowka sprawia, iz dom idealnie wkomponuje sie w sielskie otoczenie. Na parterze znajduje sie czesc dzienna, na ktora sklada sie salon polaczony z jadalnia oraz otwarta kuchnia ze spizarka.  Do dyspozycji mieszkancow na parterze zaprojektowano rowniez dodatkowy pokoj oraz lazienke. Na poddaszu znajduja sie trzy sypialnie, garderoba oraz lazienka. Atutem projektu jest przestronna weranda od strony elewacji ogrodowej, ktora pozwala delektowac sie urokami natury, niezaleznie od pogody – tak swoj projekt opisuje sam autor Pan Maciej Matlowski.

Poziomka – kiedys popularny owoc, krzaczki z poziomkami mozna bylo spotkac nie mal na kazdym kroku. Pamietam z dziecinstwa, jak za domem u mojej cioci rosly dzikie poziomki, ktore pachnialy najintensywniej ze wszystkich owocow. Dzisiaj kuzynka truskawki, jest rarytasem, dobrem niemal luksusowym.

Nie wiem, czy autor „Poziomkowego”, nadajac nazwe swojemu projektowi, celowo wybral ten rzadki owoc ( musze to doprecyzowac ) 😉 , ale moim zdaniem ten klasyczny, tradycyjny, wiejski domek  jest wlasnie jak  ta mala poziomka –  kiedys takie domy z weranda i gankiem byly niemal w kazdej polskiej wsi. Dzisiaj sa rzadkoscia, spotykane w kilku regionach Polski.

Na uwage zasluguje rowniez sam Ganek, ktory pelni funkcje wiatrolapu i wprowadza swoich mieszkancow w cudowny wiejski klimat. Niepozorna sien, otwiera sie na cos znacznie wiekszego. Niemal 60 m2 salon z jadalnia zrobi wrazenie na kazdym. Tak duze, otwarte przestrzennie nie sa czesto spotykane w tradycyjnych projektach. Co ciekawe, po wejsciu do domu nasz wzrok przykuja schody, ktore zostaly zaprojektowane w centralnej czesci domu. Jest to zabieg celowy, efekt jaki zostal osiagniety,na pewno nie raz widzieliscie w amerykanskich filmach.

Na poddaszu znajdziecie 3 sypialnie, z tego jedna niemal 24 m2 ze spora garderoba. Lazienka, ktora pomiesci zarowno wanne i prysznic ( wybralabym wariant z wanna na srodku, prysznic jest na parterze ).

Projekt Poziomkowy jest wyjatkowy pod wieloma wzgledami. Dla mnie to nowoczesna forma domu wiejskiego 🙂