Instalacja elektryczna czyli prąd w domu

W dzisiejszym poscie przygotowalam mala niespodzianke 🙂 Poza standardowa relacja z wykonania instalacji elektrycznej, tym razem chcialabym zaangazowac dodatkowo Was-czytelnikow i przyszlych inwestorow. Zaraz wszystko wyjasnie.

Instalacja elektryczna to jeden z najwazniejszych etapow powstawania naszego domu. Ciezko sie nie zgodzic z opinia architektow i osob na co dzien zajmujacych sie szeroko pojetym designem, ze dobor odpowiedniego swiatla we wnetrzach naszych domow czy mieszkan ma ogromne znaczenie. Wlasciwie odpowiednim oswietleniem jestesmy  wstanie „zaprojektowac” klimat i nastroj jaki najbardziej nam odpowiada. Dlatego tak istotny jest wybor lokalizacji punkow swietlnych i ich ilosc. Osobiscie jestem zwolenniczka subtelnego oswietlenia rozmieszczonego punktowo w calym domu. W wiekszosci pomieszczen zrezygnowalismy z tradycyjnych lokalizacji. Druga kwestia, rownie istotna to umiejscowienie i ilosc wlacznikow i gniazdek elektrycznych. Wydawac by sie moglo, ze im wiecej, tym lepiej. Jednak czy to ilosc ma znaczenie? Byc moze wazniejsza jest lokalizacja i ich funkcjonalnosc? Jaki rodzaj kabli wybrac? Czy spelnia oczekiwania domu wyposazonego w nowoczesne urzadzenia? Ile gniazdek powinno byc w kuchni?

Musze sie przyznac, ze w kwestii instalacji elektrycznej nie jestem specjalista. Tym bardziej moje poszukiwania prawdziwego fachowca z wieloletnim doswiadczeniem staly sie priorytetem. Na pana Tomka trafilam z polecenia od zadowolonych klientow. Krotko sie znamy, ale bezsprzecznie jest taka osoba, przy ktorej mozna sie poczuc naprawde bezpiecznie. Polaczenie jego ogromnej wiedzy, doswiadczenia, zaradnosci i zaangazowania na kazdym etapie powstawania instalacji elektrycznej ze spokojnym usposobieniem daje poczucie komfortu i pewnosci, ze ta czesc procesu budowlanego znalazla sie w odpowiednich rekach. Mozna to nazwac intuicja lub przeczuciem, ale juz na pierwszym spotkaniu wiedzialam, ze pan Tomek zostanie u mnie na dluzej.

Pan Tomek

Wykorzystujac wiedze i ogromne doswiadczenie Pana Tomka, chcialabym zaproponowac Wam dodatkowa atrakcje dzisiejszego posta 🙂 Oczywiscie pokaze, jak powstawala cala instalacja u mnie w domu, jednak majac na uwadze jeszcze jeden post poswiecony instalacji elektrycznej, chcialabym dac wam mozliwosc zadania dowolnego pytania mojemu fachowcowi. Wszystkie pytania wysylajcie na adres mihata@mihata.pl. Na wasze e-maile czekam do konca przyszlego tygodnia. Mam nadzieje, ze Pan Tomek rozwieje wszystkie wasze watpliwosci, tak jak to bylo w moim przypadku.

Zanim jednak pokarze wam, jak to bylo u mnie, troche informacji o samym przylaczeniu sie do sieci energetycznej, czyli to na czym sie znam 🙂

Zanim zaparzycie sobie ulubiona herbate lub kawe w swoim nowym domu, musicie zadowolic sie tym, co oferuje pobliska stacja benzynowa lub okoliczny bar 😉 W moim przypadku, najblizej mialam do McDonalda. Kawa za 5,50 zl wypita przy -6° smakuje jak boski nektar 🙂

Ciezko wyobrazic sobie budowanie domu bez pradu na dzialce. Jednak jego brak nie wyklucza ani nie blokuje prac, przynajmniej na pierwszych etapach. W obecnych czasach istnieje tyle mozliwosci pozyskania pradu potrzebnego na budowie, od agregatow pradotworczych po energie plynaca z kabla sasiada – jakkolwiek to brzmi zagadkowo  😛

Jedno jest pewne. Zaraz po zakupie dzialki budowlanej nalezy wystapic z wnioskiem o okreslenie warunkow technicznych przylaczenia sie do sieci. Zakladajac oczywiscie, ze siec elektroenergetyczna swoim zasiegiem obejmuje nasza parcele, lub znajduje sie niedaleko. Jednak w praktyce dzialki budowlane zupelnie pozbawione mediow, w tym pradu zdarzaja sie stosunkowo rzadko. Jezeli juz wystepuja, to sa to przypadki po przeksztalceniach z np.  duzych dzialek rolnych.

To znacznie ulatwia cala procedure. Przylaczenie sie do sieci jest w miare latwa procedura. Z prawnego punktu widzenia, wszelkie wytyczne i warunki przylaczenia sie do sieci reguluje ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne. (Dz. U. z 2017 r., poz. 220), a dokladniej  art. 7 ustawy Prawo energetyczne. Doslownie pare dni temu Urzad Regulacji Energetyki opublikowal aktualizacje przepisow tj. Prawo energetyczne – Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r., ktora w bardzo jasny sposob pokazuje wszystkie zmiany, jakie weszly w zycie miedzy innymi 19 maja, 1 lipca, 1 i 2 sierpnia, 2 wrzesnia, 1 pazdziernika i 9 grudnia zeszlego roku oraz tegoroczne swieze zmiany z 1 stycznia, 10 stycznia oraz te, ktore wejda dopiero 1 marca 2017 r. Dla nas, indywidualnych odbiorcow nie za wiele sie zmieni, jednak warto zajrzec na strone i sobie poczytac. Dla ulatwienia dodam, ze wszystkie wytyczne dotyczace przylaczenie sie do sieci reguluje art. 7 ustawy Prawo energetyczne. Cala ustawe, wraz z naniesionymi zmianami znajdziecie tutaj → prawo energetyczne stan na 1 marca 2017 r.

 Nas, przyszlych gospodarzy powinien interesowac najbardziej ten fragment ustawy:

”Przedsiebiorstwo energetyczne zajmujace sie przesylaniem lub dystrybucja paliw gazowych lub energii jest obowiazane do zawarcia umowy o przylaczenie do sieci z podmiotami ubiegajacymi sie o przylaczenie do sieci, zasadzie rownoprawnego traktowania i przylaczania, w pierwszej kolejnosci, instalacji odnawialnego zrodla energii, jezeli istnieja techniczne i ekonomiczne warunki przylaczenia do sieci i dostarczania tych paliw lub energii, a zadajacy zawarcia umowy spelnia warunki przylaczenia do sieci i odbioru. Jezeli przedsiebiorstwo energetyczne odmowi zawarcia umowy o przylaczenie do sieci lub przylaczenia w pierwszej kolejnosci instalacji odnawialnego zrodla energii, jest obowiazane niezwlocznie pisemnie powiadomic o odmowie Prezesa Urzedu Regulacji Energetyki i zainteresowany podmiot, podajac przyczyny odmowy ”

Okreslenie warunkow przylaczenia sie do sieci

To pierwszy krok do parzenia wlasnej kawy lub herbaty  😉 Pamietam, jak Pan Tomek wykonal tymczasowe przylacze i mozna bylo podlaczyc czajnik elektryczny. Nowiutki sprzet dostalismy w prezencie od naszego kochanego sasiada, ktory kilka lat wczesniej sam budowal dom i dokladnie pamietal, jak wazne jest posiadanie wlasnego czajnika bezprzewodowego. Z kawy za 5, 50 z Mcdonalda przerzucilam sie na Nescafe 3 in1 za 1,50 zl – w koncu buduje dom energooszczedny  😀

Warunki techniczne podlaczenia sie do sieci elektroenergetycznej wydaje zawsze firma, do ktorej nalezy linia energetyczna. Wlasciciela sieci mozecie latwo ustalic, dzwoniac do swojej gminy lub jeszcze prosciej, pytajac najblizszego sasiada.

Wniosek o wydanie warunkow technicznych na przylaczenie sie do sieci znajdziecie na miejscu w siedzibie firmy lub mozna go pobrac ze strony internetowej. Wypelniony wnioskiem wraz z zalacznikami nalezy dostarczyc osobiscie lub przeslac droge elektroniczna.  Z doswiadczenia jednak wiem, ze lepiej poswiecic chwile i udac sie do siedziby osobiscie. Wniosek o okreslenie warunkow technicznych niby nie jest skomplikowany, jednak latwo o gafe. Najczesciej inwestorzy maja problem z okresleniem rodzaju przylaczy, mocy przylaczeniowej oraz okreslenie rocznego zuzycia energii elektrycznej. Dlatego na miejscu, wykwalifikowany pracownik wytlumaczy nam wszystko i pomorze w sposob profesjonalny wypelnic dokumenty. W przypadku budowy nowego domu na pewno w pierwszej kolejnosci bedziecie potrzebowali zasilania placu budowy, ktore w dalszej czesci moze byc wykorzystane jako to docelowe.

Pamietajcie jednak, ze procedure przylaczania nalezy rozpoczac dlugo przed planowana budowa. Od momentu zlozenia wniosku o okreslenie warunkow technicznych do fizycznego pojawienia sie pradu na dzialce moze uplynac kilka lub kilkanascie miesiecy.

Otrzymanie samych warunkow technicznych to kwestia 2-3 tygodni, maksymalnie do miesiaca. Dokument ten wydany jest na podstawie rozporzadzenia Ministra Gospodarki z dnia 04 maja 2007r. w sprawie szczegolowych warunkow funkcjonowania systemu elektroenergetycznego ( Dz. U. Nr. 93 z 2007r. poz. 623 z pozn. zm. ).

Warunki techniczne zawieraja informacje o miejscu przylaczenia, mocy przylaczeniowej, miejscu dostarczenia energii elektrycznej (stanowiace jednoczesnie rozgraniczenie wlasnosci sieci i instalacji osoby przylaczajacej sie), rodzaju przylacza, wymaganiach z zakresu budowy instalacji, rodzaju i usytuowania zabezpieczenia glownego czy systemie dodatkowej ochrony od porazen.

Kolejnym krokiem jest podpisanie umowy o przylaczenie sie do sieci elektroenergetycznej (umowy przylaczeniowej) miedzy nami a dystrybutorem, do ktorego nalezy siec energetyczna. Dystrybutor a sprzedawca energii to dwa rozne pojecia. Sprzedawca to podmiot, ktory sprzedaje energie natomiast dystrybutor to dostawca energii, do ktorego nalezy siec lub instalacje elektryczne. Do jego obowiazkow nalezy dbanie o linie wysokiego napiecia, liczniki, ogolnie cala siec energetyczna, na ktora uzyskal koncesje i dziala na zasadach ustawy Prawa energetycznego. Na stronie Urzedu Regulacji Energetyki, w zakladce Rejestry i Bazy znajdziecie wykaz przedsiebiorstw posiadajacych koncesje. Baza aktualizowana jest w kazdy dzien roboczy do godziny 12.00.

 Umowa przylaczeniowa, jaka podpiszemy powinna zawierac informacje dotyczace grupy przylaczeniowej, do ktorej zostalismy zakwalifikowani oraz mocy przylaczeniowej. Jezeli zlozyliscie wniosek o przylaczenie do sieci budynku mieszkalnego i placu budowy, powinniscie otrzymac dwie osobne umowy. W kazdej z umow zostaje okreslona planowana ilosc pobieranej energii elektrycznej np. dla placu budowy 1200 kWh rocznie i budynku mieszkalnego 4000 kWh rocznie. Parametry te podawane sa juz na etapie skladania wniosku o okreslenie warunkow przylaczenia do sieci.

Kolejne wazne informacje to okreslenie miejsca dostarczenia energii elektrycznej, rodzaj ukladu pomiarowo-rozliczeniowego oraz termin przylaczenia.

Po popisaniu umowy przylaczeniowej i uiszczeniu oplaty (w moim przypadku byla to niecale 500 zl) zaklad rozpoczyna budowe przylacza elektrycznego. Uruchomienie przylacza nastepuje po zawarciu umowy o swiadczenie uslug dystrybucji energii i zainstalowaniu ukladu pomiarowo-rozliczeniowego, czyli licznika.

Kazda strona ma swoje obowiazki, z ktorych musi sie wywiazac. Co bardzo wazne – pamietajcie o terminach deklarowanego poboru energii. Jezeli przekroczycie date wpisana w umowie, dystrybutor moze nalozyc na was kary umowne. Jezeli planujecie rozciagnac budowe na dwa lub trzy lata, koniecznie napiszcie o tym jeszcze we wniosku.

Nasze obowiazki

• Zrealizowanie na wlasny koszt zadan okreslonych w warunkach przylaczenia
• Powiadomienie dystrybutora o zmianach dotyczacych tytulu prawnego do obiektu bedacego przedmiotem przylaczenia
• Zgloszenie gotowosci do wykonania przylaczenia, do ktorego nalezy dolaczyc oswiadczenie o wykonaniu instalacji odbiorczej
• Zawarcie umowy kompleksowej (dystrybucja plus sprzedaz energii) lub tylko umowy o swiadczenie uslug dystrybucji energii elektrycznej
• Udostepnienie swojej nieruchomosci w celu budowy i rozbudowy sieci elektroenergetycznej zgodnie z wydanymi warunkami (nieodplatnie)

Obowiazki dystrybutora

• Wykonanie przylaczenia instalacji okreslonych w warunkach przylaczenia, do miejsca dostarczania energii
• Wystawienie faktury oplaty za przylaczenie po protokolarnym odbiorze robot przez dystrybutora
• Podanie napiecia do miejsca dostarczania energii elektrycznej
• Dokonanie odbioru koncowego robot i sporzadzenie protokolu koncowego
• Zakup i instalacja ukladu pomiarowo-rozliczeniowego

Po wykonaniu przez obie strony swoich zobowiazan, po stronie dystrybutora nastepuje odbior urzadzen – sieci elektroenergetycznej, po naszej stronie pozostaje zlozenie wniosku, w ktorym oswiadczamy wykonanie instalacji. Dokument ten musi byc podpisany przez nas i osobe wykonujaca instalacje w przylaczanym obiekcie.

W procedurze przylaczenia sie do sieci elektroenergetycznej dochodzimy niemal do finalu. Pozostaje wybor odpowiedniego dostawcy energii elektrycznej.

Zgodnie z obowiazujacymi zapisami ustawy z dnia 17 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne – Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 z pozn. zm., zmiana dostawcy energii (prawo zakupu energii elektrycznej od wybranego przez Klienta sprzedawcy) moze zostac dokonana przez wszystkich uzytkownikow energii elektrycznej w Polsce.

Na naszym rynku istnieje kilkaset firm zajmujacych sie sprzedaza energii elektrycznej. Jakis czas temu postanowilam stworzyc wlasna liste 70 najwiekszych podmiotow zajmujacych sie sprzedaza pradu w naszym kraju. Wszystkie informacje znajdziecie tutaj →70 firm sprzedajacych energie elektryczna.

Przy okazji warto przypomniec, ze wedlug przyjetych stawek, ktore weszly na poczatku 2016 roku, przecietne gospodarstwo domowe, mialo zaplacic za energie elektryczna od 12 zl do okolo 22 zl taniej. Dla grupy taryfowej G – czyli odbiorcow prywatnych (gospodarstwa domowe), niezaleznie od poziomu napiecia, mialo oznaczac sredni spadek cen od okolo 1 do 2 zl netto miesiecznie. Odczuliscie roznice w rachunkach za energie? Jedyna roznice jaka sama zauwazylam, to kwota na rachunku po wymianie wszystkich zarowek na te energooszczedne. Oszczednosc kilkudziesieciu zlotych daje realny zysk.

Jak wynika z cyklicznego monitoringu prowadzonego przez URE, liczba odbiorcow, ktorzy zmienili sprzedawce w grupie taryfowej G (gospodarstwa domowe), wg stanu na koniec grudnia 2016 r. siega 462 630 zmian.

Instalacja elektryczna u mnie w domu

Jak juz wiecie, buduje dom z prefabrykatow keramzytowych. Dla tych z was, ktorzy czytaja mojego bloga po raz pierwszy – opis technologii i relacje z montazu znajdziecie tutaj → Dom z prefabrykatow keramzytowych – technologia przyszlosci. Jedna z zalet tego typu budynkow jest mozliwosc zaprojektowania calej instalacji elektrycznej i wykonanie puszek wraz z rurkami na etapie produkcji w fabryce. Sciany przyjezdzaja w pelni przygotowane, co znacznie ulatwia prace elektrykom.

W praktyce rzeczywiscie przy dobrze zaprojektowanej instalacji elektrycznej wystarczy wprowadzic przewody w rury i rozprowadzic cala instalacje po domu. Jednak nie ma mocnych na inwestora, szczegolnie takiego wymagajacego 🙂 Pamietam, jak projektowalam wszystkie gniazdka, punkty swietne i wlaczniki. Wydrukowalam sobie w duzym formacie rzut calego domu. Krok po kroku oczami wyobrazni zaczynajac od wejscia glownego, konczac na lazience w sypialni glownej nanosilam poszczegolne punkty. Wydawalo mi sie, ze pomyslalam o wszystkim.

Jednak przestrzelilam sie o pare punktow. Nie mialam wtedy przy sobie pana Tomka 🙂 Doszlo kilka gniazdek i wlacznikow. Przy okazji zobaczycie, jak latwo wierci sie i kuje w scianie z keramzytu, co dla niektorych sceptykow wydawalo sie problemem.

Pan Tomek ze swoja ekipa wstrzelil sie w tydzien, gdzie temperatury spadly albo paradoksalne wzrosty do wartosci miedzy 0°C a – 3°C. W srodku bylo zimniej niz na zewnatrz. Szczerze mowiac, mialam wyrzuty sumienia z powodu warunkow w jakich pracowali panowie. Bylam  na miejscu zaledwie kilka godzin, zeby porobic zdjecia i nagrac material do filmu. Panowie pracowali od 7 rano do niemal 21 kilka dni z rzedu. Sasiedzi pytali, skad wzielam takich twardzieli 🙂

Jeden z pierwszych dodatkowych punkow. Sypialnia glowna – wlacznik swiatla zaraz przy lozku malzenskim 😉 Lenistwo siega zenitu. Mozna by bylo ruszyc tylek, wstac i wylaczyc swiatlo. Inwestorzy zapragneli osobny wylacznik na wyciagniecie reki, w sensie ja zapragnelam 🙂

Tak wyglada pozaplanowy punkt elektryczny, czyli kucie mojej slicznej sciany z keramzytu 🙁

Sypialnia glowna – po prawej wejscie do garderoby, po lewej wejscie do lazienki.

Pan Tomek z Panem Andrzejem

Elektryk w tajemniczym kapturze to Pan Grzesiek, prawa reka Pan Tomka do tego informatyk 🙂

Tutaj Pan Tomek z Panem Tomkiem 😉

Wiecie, jaka mam slabosc do Makity 🙂 Tym bardziej bylam rada gdy zobaczylam ja na wyposazeniu moich elektrykow.

W tym czarnym zwoju wyladuja wszystkie przewody wyprowadzone poz rurki w scianach.

Biale zwoje to przewody elektroenergetyczne z izolacja PVC z miedzanymi zylami klasy 1.

Pan Andrzej montuje system kanalow na przyszle kable. Przy okazji zdradze Wam, ze Pan Andrzej to czlowiek wielu talentow:-) Oprocz elektryki zajmuje sie rowniez grafika uzytkowa/reklama wizualna oraz stolarka.

Kontrola 🙂

Listy w kuchni zamontowane. Beda schowane zaraz za podwieszanym sufitem.

Pozostale kanaly na instalacje elektryczna.

Puszka elektryczna z zamontowanymi przewodami.

Poddasze nieuzytkowe.

Na scianie po lewej bedzie rozdzielnia glowna. Miejsce to zostalo przygotowane juz na etapie produkcji scian.

Kolejny dodatkowy punkt, tym razem w kuchni.

Chwila odpoczynku, jedyne -1°C.

Zielone laty rozlozone na piasku to zaznaczone miejsca punktow swietlnych, ktore zostana zamontowane w podbitce. Warto pomyslec o oswietleniu domu z zewnatrz, szczegolnie gdy bedziecie mieszkac przy ulicy bez miejskiego oswietlenia. U mnie w nocy jest ciemno jak… w kreciej noze, wiec dodatkowe punkty swietlne maja ogromne znaczenie. Pamietajcie o ich umiejscowieniu – nie montujcie swietlikow nad oknami sypialni lub pokojami goscinnymi, bo nie zasniecie.

Kolejne kucie sciany, tym razem gabinet i miejsce, gdzie bedzie stal komputer. Przyzwyczajona do „miastowego”  internetu z rutera, ktory swoim zasiegiem ogarniala cale 56-metrowe mieszkanie, zapomnialam, ze na wsi z zasiegiem nie jest tak kolorowo. W projekcie bylo tylko jedno gniazdo internetowe zlokalizowane w salonie. Na szczescie Pan Tomek uswiadomil mi, ze na dom jednorodzinny polozony z dala od miasta moze to byc odrobine za malo. Stad dodatkowe gniazdo w gabinecie.

Gabinet.

Ciag dalszy kabli wyprowadzonych ponad sufit.

Centrala sie zageszcza.

Etap zewnetrzny, czyli oswietlenie budynku. Oczywiscie to nie wszystko. Pozostaje wykonanie calej instalacji zewnetrznej od sieci do budynku. Jednak przy tak niskich temperaturach zostawilismy ten etap na pozniej.

Panu Andrzejowi przypadlo najwiecej pracy zewnetrznej. W przypadku kostnicy panujacej w srodku nie wiem kto mial gorzej 🙂

Kuchnia prawie gotowa.

Lubie to zdjecie 🙂

Niemal cala instalacja gotowa.

Ile punktow wyszlo? 

W sumie 83 punkty. Czy to duzo? Srednio, na dom moich gabarytow przyjmuje sie okolo 100 punktow, wiec wcale duzo nie wyszlo. Dzisiaj przechodzac sie po budynku mam poczucie, ze kazde pomieszczenie, korytarz, podcienie zostaly wyposazone w wystarczajaca ilosc punktow swietlnych, gniazdek elektrycznych i wlacznikow. Czy to wystarczy? Wszystko wyjdzie w praniu 🙂 Na tym etapie moje potrzeby zostaly zaspokojone w 100%, ale byc moze w przyszlosci…;-)